Sülfonamid, Trimetoprim, Ko-trimoksazol
Folik asit RNA, DNA ve bazı aminoasitlerin sentezinde görevli bir koenzimdir. Folik asit olmadığında hücreler büyüyemez ve üreyemez. Birçok bakteri, membranı folik aside geçirgen olmadığı için folik asidi dışarıdan sitoplazma içine alamaz; bu nedenle folik asidi kendisi sentezler.
Folik asidin sentezini farklı basamaklarda inhibe ederek antibakteriyel özellik gösteren folat antagonistleri Sülfonamid ve Trimetoprimdir.
Bir sülfonamid olan Sülfametoksazol ile Trimetoprimin kombinasyonu ile sinerjistik etki elde edildiği görülmüş ve bu kombine preparata Ko-trimoksazol adı verilmiştir. Kombine preparatın çıkmasıyla iki ilacın da tek başına kullanımı azalmıştır.
Sülfonamidler
Bakteriyel enfeksiyonların sistemik tedavi ve profilaksisinde kullanıma giren ilk antibiyotiktir.
Mide-bağırsak kanalından iyi absorbe edilirler. Vücut sıvılarına ve dokulara iyi nüfuz ederler; BOS hariç. Karaciğerden ve kısmen de böbreklerden elimine edilir. Eliminasyon yarı ömürleri fazlaca değişiklik gösterir.
Trimetoprim
Lipofiliktir ve bağırsaktan hızlı ve tama yakın absorbe edilir.
Seyrek de olsa kemik iliği depresyonuna bağlı lökopeni ve trombositopeni yapabilir. Folik asit eksikliğine eğilim oluşturur; hastada folik asit alımı da yetersizse megaloblastik anemiye sebep olabilir. Gebelerde, emziren kadınlarda ve 12 aydan küçük bebeklerde kontrendikedir.
Türkiye’de tek başına müstahzarı bulunmamaktadır.
Ko-trimoksazol
Bir sülfonamid olan sülfametoksazol ve trimetoprimin kombinasyonudur. 5 kısım sülfametoksazol, 1 kısım trimetoprim içerir.
İçerdiği ko-trimoksazol miktarına (yitiliğine) göre ikiye ayrılır:
- Tek yitilikli: 400 mg sülfametoksazol-80 mg trimetoprim
- Çift yitilikli: 800 mg sülfametoksazol-160 mg trimetoprim
Sülfonamidler içinde sülfametoksazolün seçilmesinin sebebi yarılanma ömrünün trimetoprime en yakın olmasıdır. (11 saat)
Dokulara ve vücut sıvılarına çok iyi nüfuz eder. Prostat ve bazı dokularda plazmadakinden daha fazla bulunur.
SÜLFONAMİD, TRİMETOPRİM VE KO-TRİMOKSAZOL İLE İLGİLİ DETAYLI BİLGİLERİ VE GÜNCEL MÜSTAHZAR TABLOLARINI SLAYTIMIZDA BULABİLİRSİNİZ.
