KLORAMFENİKOL İLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKENLER
Kloramfenikol amfenikoller grubu bir antibiyotiktir. Amfenikollerin kloramfenikol ve tiamfenikol olmak üzere iki üyesi olup en fazla kullanılan üyesi kloramfenikoldür.
Etki Mekanizması
Bakteri ribozomunun 50S alt-birimine bağlanır, peptidil transferaz enzimini bloke eder; protein sentezini geri-dönüşlü olarak inhibe eder. Genellikle bakteriyostatik etki gösterir. Bağlanma yeri makrolid ve linkozamidlerin bağlanma yerine yakındır ve bunlar ile birlikte kullanılması halinde etkinlik azalır.
Önemli Özellikleri
- Antimikrobik spektrumu tetrasiklinlere benzer; geniş spektrumludur.
- Rezistans gelişmesinde en önemli mekanizma asetil transferaz enziminin salgılanmasıdır.
- En fazla lipofilik olan antibiyotiklerden biridir.
- Kan-beyin bariyerini en iyi geçen antibiyotiktir.
- Oral veya parenteral uygulama sonrası dokulara ve vücut sıvılarına yüksek oranda dağılım gösterir.
- Beyine plazmanın 9 katı kadar ve BOS’a yarısı kadar dağılır. Göze ve fetüse de kolaylıkla geçer.
- İnce bağırsaktan %100’e yakın absorbe edilir.
- %90’ı karaciğerde metabolize edilir.
Kloramfenikol, aşağıdaki 4 özelliği sayesinde diğer antibiyotiklerin çoğuna göre üstün kabul edilir:
- İstenmeyen yan etki oluşturma potansiyeli düşüktür.
- Vücut sıvılarına ve dokulara iyi dağılım gösterir.
- Geniş spektrumludur.
Endikasyonları
Yan Etkileri
- Kemik iliği baskılanması: İki şekilde görülebilir; biri geri-dönüşlüdür, ilacın yalın toksik etkisi olarak doza bağımlı bir şekilde yüksek doz alındığında görülür. Diğeri ise aplastik anemidir; geri-dönüşsüzdür ve ölümle sonuçlanabilen ciddi bir durumdur, doza ve tedavi süresine bağlı değildir. Aplastik anemi yerine agranülositoz da gözlenebilir. Bu durumların ilerlemesiyle lösemi gelişebilir. Hastanın izlenmesi için periyodik olarak hemoglobin ölçülmesi ve kan hücrelerinin sayılması önerilmektedir. İlaç kesildikten sonra 3 hafta içinde kan bulgularının normale dönmesi beklenir. Hastada farenjit gibi ek bir enfeksiyon göstergesi gözlenirse hematolojik laboratuvar bulguları mutlaka incelenmelidir.
- GIS Bozukluk: Bulantı, kusma, diyare ve ağız, dudak veya dil enflamasyonu yapabilir.
- Alerjik reaksiyonlar: Alerjik belirtiler ve prematüre ve yenidoğanlarda gri bebek sendromu oluşabilir.
- Nörotoksik etkiler: Seyrek olarak nörotoksik etki oluşturabilir.
Tifo, brusella ve sifiliz bulunan hastalarda yüksek doz kloramfenikol ile tedaviye başlandığında vücutta hızlı bir şekilde yok edilen bakterilerden endoktoksinler açığa çıkar. Bu endoktoksinler dolaşım kollapsı oluşturur; Herxheimer reaksiyonu meydana gelir. Kloramfenikolle uzun süreli tedaviden mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.
Kloramfenikolün oftalmik pomadı dışındaki müstahzarları şuan Türkiye’de geri ödeme kapsamından çıkmıştır.
0 yorum