ÖSTROJEN (ESTROJEN) İLAÇLARININ ENDİKASYONLARI VE KONTRENDİKASYONLARI

ÖSTROJEN (ESTROJEN) İLAÇLARININ ENDİKASYONLARI VE KONTRENDİKASYONLARI

Estrojenler çeşitli endikasyonlarda aşağıdaki amaçlarla kullanılırlar:

• Endojen estrojenlerin etkisini taklit etmek veya pekiştirmek,
• Overlerin gelişim bozukluklarında ya da postmenopozal kadınlardaki gibi eksilmiş hormonu yerine koyma; replasman tedavisi,
• Disfonksiyonel kanamalardaki gibi estrojen/projesteron dengesizliğini düzeltmek,
• Hirsutizm ve endometriyozis gibi anormal bir süreci baskılayarak düzeltmek,
• Gebeliği önlemek (Hormonal kontrasepsiyon).

ENDİKASYONLAR

1.Menopozal Ve Postmenopozal Bozukluklara Karşı Hormon Replasman Tedavisi (HRT)

Menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda estrojen tedavisinin tanımlanmış yararları şunlardır: Vazomotor belirtileri düzeltmesi, kemik kırıklarını ve ürogenital atrofiyi önlemesi.

Menopozda over işlevindeki azalma çoğu kadında vazomotor belirtiler ile ilgilidir. Karakteristik sıcak basmaları üşüme hissi, uygunsuz terleme ve paresteziler ile dönüşümlü olabilir. Estrojen ile tedavi en verimli farmakoterapidir.

Osteoporoz kemik kütlesinin kaybı ile ilişkili bir iskelet bozukluğudur ve sonuç olarak kemiklerde incelme ve zayıflama ile birlikte kırık sıklığı artışı olur. Osteoporoz, estrojen tedavisi için bir endikasyondur.

Vajina ya da mesanede döşeyici dokunun kaybı, menopoz sonrası dönemdeki birçok kadında vajinal kuruluk ve kaşıntı, ağrılı cinsel ilişki, genital bölge dokularında şişlik, ağrılı idrar yapma, sık ve acil idrar yapma isteği, ani ve beklenmedik idrar kaçırma gibi birçok belirtiye yol açar. Vulva ve vajina atrofisinin hafifletilmesi için lokal olarak bir vajinal krem, vajinal halka ya da tablet uygulanabilir.

Kardiyovasküler hastalık sıklığı menopoz öncesi dönemdeki kadınlarda daha azdır, menopozdan sonra ise hızla artar; menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda estrojen kullanımı ile kardiyovasküler hastalıkta azalma arasında bir ilişkili vardır.

Estrojene ek olarak bir projestin içeren hormon yerine koyma (replasman) tedavisinin (HRT) kullanımı, estrojenle ilişkili endometrial hiperplaziyi sınırlar. Eğer endikasyon varsa, uterusu olan kadınlar için postmenopozal HRT hem bir estrojen hem de projestin içermelidir.

2.Oral Kontrasepsiyon

Kombine oral kontraseptifler (KOK) hem östrojen hem de progesteron içeren oral kontraseptiflerdir. KOK’lerin farklı içeriklere sahip olması avantaj ve yan etkilerinde farklılıklara yol açmakta ve her bir kadın için uygun KOK’nin seçilmesi gerekmektedir. KOK’lerin bir kısmı; 7 gün ara verilerek, 21 gün süreyle kullanılmaktadır; ara dönemde hormon içermeyen plasebo veya demir preparatı içeren tabletlerin yer aldığı ara verilmeksizin kullanılan ürünler de bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak 24 tablet hormon, 4 tablet plasebo içeren ve ara verilmeksizin kullanılan ürünler verilebilir. Aktif hormon içeren hapların alınmadığı dönemde çekilme (kesilme) kanaması gerçekleşir ve bu şekilde siklik kanamalar sağlanır.

3.Amenore

16 yaşa kadar ilk menstruasyonun olmaması veya daha önce periyodik menstrual kanaması olanlarda 6 ay veya daha uzun süredir menstruasyonun kesilmiş olmasına amenore denir. Genelde temel patoloji hipogonadizmdir.

Primer amenore, konjenital over disgenezi (Turner sendromu) over yetersizliği durumunda ortaya çıkarken; sekonder amenore çocuklukta bağlayan hiç menstruasyon görmeyen, ergenlikten sonra amenore başlayan veya menstruasyon gördükten bir süre kesilen şekilde olabilir. Sekonder amenore, adrenal korteks hipofonksiyonu ve hiperfonksiyonu, tiroid bozuklukları, diabetes mellitus, hiperprolaktinemi, beslenme bozuklukları, serviks ve veajinayla ilgili konjenital anatomik bozukluk, ağır anemi, stres gibi pek çok nedene bağlı olarak gelişebilir.

4.Dismenore

Menstruasyon döneminde görülen aşırı ağrıdır. Primer veya endometriyozis olgularındaki gibi sekonder şekilde de olur. Primer dismenorenin nedeninin luteal dönemde projesteron etkisi altında myometriumda aşırı miktarda prostaglandin yapılması olduğu düşünülmektedir. Kombine estrojen tedavisi ile ovülasyon ve steroidogenez inhibe edilerek dismenore önlenebilir. Bu amaçla kombine oral kontraseptifler kullanılabilir.

5.Kız Çocuklarda Anormal Büyüme

Anormal büyümede estrojenler tedavide kullanılabilir. Bu anormal durum hipogonadizm, gigantizm (devlik) gibi başka bozukluklara bağlı olmayan yapısal bir durumdur. Anormal büyüme türlerinden biri, kız çocuklarında aşırı büyümeyle beraber ergenlik gecikmesidir. 13 yaşına kadar meme gelişmesi olmamışsa ergenlik başlangıcı gecikmiş demektir. Menstruel kanama meme gelişmesi başlangıcından sonra 5 yıl içerisinde olmamışsa ergenlik gelişmesi bozuktur.

Diğer anormal büyüme türü, ergenliğin yapısal olarak gecikmesi ile birlikte büyümenin de gecikmesidir.

6.Hirsutizm

Hirsutizm, kadınlarda görülen erkek tipi aşırı kıllanmadır. Adrenal korteksin veya overlerin aşırı androjen salgılaması durumunda kadınlarda hirsutizm ve amenore görülür. Önce glukokortikoid tedavisi başlanır, eğer düzelmezse estrojen tedavisine başlanır. Depo projestin veya kombine oral kontraseptif verilebilir.

7.Disfonksiyonel Uterus Kanamaları Ve Diğer Kanamalar

Disfonksiyonel uterus kanamaları, projesteronun egemen olması sonucu endometriyumun atrofik kalması sonucu oluşmuşsa estrojen tedavisi yapılır. Endometriyum hiperplazisine bağlı uterus kanamalarında kısa süreli yüksek doz estrojen verilir. Hiperplazinin uzun süreli tedavisinde projestinler kullanılır.

Diğer kanamalar: Kapiler kanama eğiliminin arttığı hemorajik diyatez gibi durumlarda, herediter telenjiektazide, kronik böbrek yetmezliği hastalarındaki GIS telenjiektazilere bağlı kanamalarda oral estrojen veya estrojen-projestin tedavisi uygulanır.

8.Primer Hiperparatiroidizm Tedavisi

Primer hiperparatiroidizmde cerrahi girişimle paratiroid bezleri çıkartılarak radikal tedavi yapılır. Cerrahi girişim yapılamayan durumlarda estrojenik ilaçlarla yükselmiş kalsemi düşürülebilir.

KONTRENDİKASYONLAR

• Endometriyum kanseri, premenopozal dönemde meme kanseri ve over kanserinde büyümeyi hızlandırdıkları için kontrendikedir.
• Hipofiz adenomunun gelişmesini hızlandırırlar.
• Uterus kanamalarının etiyolojisi belirlenmemişse (endometriyum hiperplazisi veya kanseri olma olasılığı nedeniyle) estrojen kullanılmamalıdır.
• Hipertansiyon ve migreni şiddetlendirebilirler.
• Gebelerde kontrendikedir.
• Tanı konulamamış vajinal kanaması olan hastalarda kontrendikedir.
• Estrojen porfirin oluşumunu artırdığı için porfirialı hastalarda kontrendikedir.
• Hastanın yakın geçmişte myokard enfarktüsü, venöz tromboembolizm gibi venöz veya arteriyel tromboembolik hastalık öyküsü varsa kontrendikedir.
• Karaciğer hastalığı öyküsü olan ve karaciğer fonksiyon testleri normal olmayanlarda kontrendikedir.
• Dubin-Johnson ve Rotor sendromunda kontrendikedir.

ESTROJENLER (ÖSTROJENLER) İLE İLGİLİ DETAYLI BİLGİLER VE GÜNCEL MÜSTAHZAR TABLOLARI İÇEREN SLAYTIMIZ İÇİN TIKLAYINIZ.

“ÖSTROJEN (ESTROJEN) İLAÇLARI İLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKENLER” YAZISI İÇİN TIKLAYINIZ.

“KOMBİNE ORAL KONTRASEPTİFLERİN KULLANIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER” YAZISI İÇİN TIKLAYINIZ.

“PROGESTOJEN (PROJESTİN) İLAÇLAR İLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKENLER” YAZISI İÇİN TIKLAYINIZ.

DİŞİ CİNSİYET HORMONLARI SLAYTIMIZ İÇİN TIKLAYINIZ.

KOMBİNE ORAL KONTRASEPTİFLER SLAYTI İÇİN TIKLAYINIZ.