RİFAMPİSİN İLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKENLER
Rifampisin antistafilokokal antibiyotiklerden rifamisinler grubunun bir üyesidir.
Rifamisinler gram (+) ve gram (-) kokuşlara, gram (-) basillere, Mycobacterium tuberculosise ve M. leprae gibi aside dayanıklı bakterilere etki eder. Rifamid, rifamisin sodyum ve rifampisinden oluşur. Rifamid artık kullanılmamaktadır. Rifamisin sodyum seyrek kullanılır. Rifamisinler içerisinde rifampisin antistafilokokal olarak ve özellikle tüberküloz tedavisinde sıklıkla kullanılır. Daha sonraları kullanıma giren rifabütin ise tüberküloz ve tüberküloz dışı mikobakteriyel tedavilerde kullanılmaktadır. Rifamisinler RNA polimeraz enzimini inhibe ederek DNA kontrolündeki mRNA sentezini bozar ve bakterisid etki gösterir.
Rifampisinin Farmakokinetik Özellikleri
- Gastrointestinal kanaldan çabuk ve tam absorbe edilir; esas olarak oral olarak kullanılır. Besinlerle birlikte alındığında absorpsiyonun hızı ve derecesi azalacağı için aç karnına alınmalıdır.
- Karaciğerde ilk geçiş eliminasyonuna uğrar bu nedenle biyoyararlanım %90-95’tir. Kullanmaya başladıktan bir süre sonra kendini yıkan enzimlerde yaptığı otoindüksiyon sebebiyle ilk geçiş eliminasyonu artar ve eliminasyon yarılanma ömrü kısalır.
- Fazlaca lipofiliktir. Vücut sıvılarına ve dokulara iyi sokulur.
- Büyük kısmı karaciğerden safraya atılır ve enterohepatik dolanıma girer; eliminasyon yarılanma ömrü ve etki süresi uzar. Karaciğerde biyotransformasyona uğrar ve ana metabolit de etkinlik gösterir.
Rifampisin İle Direnç Oluşumu
- En önemli sakıncası duyarlı bakterilerde çabuk-tek aşamalı rezistans geliştirmesidir.
- M. tuberculosis ve leprae için rezistans gelişme durumu daha yavaştır.
- Rezistans oluşturmasından dolayı genelde tek başına kullanımı tercih edilmez; başka antibakteriyel ve antimikobakteriyel ilaçlarla kombinasyonu kullanılır.
Rifampisinin Endikasyonları
- En yaygın kullanılış yeri tüberküloz tedavisidir. Myobacterium bovis ve M. kansasii enfeksiyonlarında da etkilidir.
- Mikobakteriler dışındaki enfeksiyonlarda güçlü antistafilokokal ve antimeningokokal etkinliğine dayanır. Meningokokal menenjit, Haemophilus influenza menenjiti, pnömokokal menejit, diğer birçok antibiyotiğe rezistan stafilokok enfeksiyonları, bruselloz, rezistan Legionella pneumophila enfeksiyonu, penisilin G’ye rezistan Strep. Pneumoniae kaynaklı menejit, endokardit ve diğer ciddi enfeksiyonlarda kullanılır.
- Lepra tedavisinde de fayda sağlar.
Rifampisinin Önemli Yan Etkileri
- Mide-bağırsak kanalını tahriş ederek bulantı, kusma, diyare ve karın ağrısı yapabilir.
- Uyuşukluk, kırgınlık, baş ağrısı, ekstremitelerde ağrı ve yorgunluk gibi belirtilerle kendini gösteren grip-benzeri hastalık hali oluşturabilir.
- Hepatotoksik etki potansiyeli vardır. Bilirubin atılımını azaltabilir; ayrıca bilirubin ölçüm yöntemlerini bozduğu için hiperbilirubinemi tanısı konmasına sebep olabilir.
- İmmünsüpresif etki gösterebilir, dikkatli olunmalıdır.
- Teratojendir, gebelerde kullanılmaz.
- Kırmızı renkli bir madde olduğu için vücut sıvılarını, idrar ve salgıları turuncu-pembe renge boyayabilir. Bu durum mutlaka hastaya söylenmelidir.
“İDRARDA RENK DEĞİŞİMİNE NEDEN OLAN İLAÇLAR” Yazısı İçin TIKLAYINIZ.
RİFAMPİSİN İLE İLGİLİ DETAYLI BİLGİLER VE GÜNCEL MÜSTAHZAR TABLOLARI İÇEREN SLAYTIMIZ İÇİN TIKLAYINIZ.
0 yorum